– اخبار استانها –

محمدحسین رجبی‌دوانی پژوهشگر و استاد برجسته تاریخ اسلام در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در پاسخ به این سؤال که بنیانگذار مراسم دسته‌های عزاداری حضرت امام حسین(ع) کیست؟، گفت: وجود مقدس حضرت امام حسین(ع) در عاشورای سال ۶۱ به شهادت رسید. از آن سال تا پایان دوره سلطه بنی امیه بر عالم اسلام در سال ۱۳۲، روز عاشورا توسط این خاندان خبیث و پیروان آنها جشن گرفته می‌شد. این سنت سیئه حتی پس از سرنگونی حاکمیت امویان در بیشتر بخش‌های جهان اسلام، در آندلس که فراریان بنی‌امیه در آنجا به قدرت رسیدند و دولت بنی‌عباس نتوانست بر آنها غلبه کند، تا قرن پنجم استمرار یافت. «هذا یوم تبرکت به بنوامیه و ابن آکله الاکباد.. هذا یوم فرحت به آل زیاد و آل مروان بقتلهم الحسین علیه السلام…»(بخشی از زیارت عاشورا)

وی افزود: بدیهی است که با این کینه و دشمنی بنی امیه لعنهم الله، عزاداری برای امام حسین(ع) در عصر حاکمیت آنان امکان‌پذیر نبود، حتی پس از سقوط بنی امیه و به قدرت رسیدن بنی عباس اگرچه زیارت مرقد مطهر حضرت سیدالشهدا(ع) آزاد شد، اما عزاداری رسمی همچنان میسر نبود.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: از زمان حضرت امام صادق(ع) به بعد، ائمه اطهار(ع) با آغاز ماه محرم محزون و غم زده می‌شدند و فقط در روز عاشورا آن هم در منازل خود و ظاهراً دور از چشم دستگاه خلافت عزاداری محدودی برگزار می‌کردند.

وی با اشاره به اینکه تعظیم شعائر شیعه از زمان آل بویه آغاز شد، گفت: با قدرت یافتن سلسله ایرانی و شیعی آل بویه، از سال ۳۲۱ هجری توسط سه برادر دلاور به نام‌های علی، حسن و احمد؛ فرزندان بویه ماهیگیر از اهالی دیلم، (گیلان امروزی) در ایران و فتح بغداد در سال ۳۳۴ و مقهور ساختن خلیفه عباسی به دست احمد بن بویه ملقب به معزالدوله دیلمی، وی به تعظیم شعائر شیعه پرداخت.

رجبی دوانی اضافه کرد: از آن جمله برای نخستین بار به صورت رسمی و علنی ۱۸ ذیحجه سالروز نصب امیرمومنان علیه الصلاه و السلام به ولایت و امامت در غدیر خم عید گرفته شد و جشن‌های باشکوهی برپا گردید. معزالدوله در سال ۳۵۲ برای اولین بار در تاریخ اسلام روز عاشورا را تعطیل عمومی اعلام کرد و مراسم عزاداری سرور و سالار شهیدان را معمول داشت.

وی تأکید کرد: طبق نقل تاریخ دیلمیان، هنگام وارد شدن مصیبتِ از دست دادن عزیزانشان، با مشت به سینه خود می‌زدند، معزالدوله در این سال فرمان داد مردان و زنان شیعه بغداد روز عاشورا به صورت جمعی یعنی با برپایی دسته‌های عزاداری به خیابان‌ها آمده و در سوگ شهادت حضرت امام حسین(ع) که بزرگترین مصیبت است به سینه‌های خود زنند و بر صورت خویش سیلی بزنند.

این پژوهشگر حوزه تاریخ اسلام همچنین دستور داد روز عاشورا در بغداد بازارها بسته شود، خرید و فروش موقوف گردد، قصابان ذبح نکنند و مردم آب ننوشند. از آن پس تا آخر دوران آل بویه هر سال مراسم عزاداری عاشورا برپا می‌گردید و اگر روز عاشورا با اعیاد ایرانی مصادف می‌گشت، مراسم عید را به تاخیر می‌انداختند.

رئیس سابق بنیاد ایران شناسی گفت: این اقدام ارزشمند معزالدوله دیلمی پادشاه شیعه درستکار ایرانی ۱۰۹۵سال است که یکی از شعائر بزرگ و جاویدان شیعه شده است و با عنایات الهی و توجهات حضرت سیدالشهدا علیه السلام و امام عصر ارواحنا فداه، هر سال با عظمت بیشتری برپا می‌گردد و باعث جذب دلهای حقیقت جویان جهان به ساحت مقدس حضرت اباعبدالله الحسین(ع) می‌شود.

انتهای پیام/