ایران با دست پر به استقبال اسنپ‌بک اروپا می‌رود

برخی کشورهای اروپایی در هفته‌های اخیر بارها تهدید کرده‌اند که به بهانه «نقض تعهدات هسته‌ای ایران»، مکانیسم ماشه یا اسنپ‌بک را فعال خواهند کرد. این سازوکار، بخشی از توافق هسته‌ای برجام است که امکان بازگشت تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد پیش از قطعنامه ۲۲۳۱ را فراهم می‌کند. با این حال، به دلیل فقدان مبنای حقوقی برای اروپا در فعال‌سازی این مکانیسم، پرسش اصلی این است: آیا این تهدید می‌تواند بر صادرات نفت ایران تأثیر بگذارد؟

صادرات نفت ایران در اوج

طبق اعلام وزیر نفت ایران، صادرات نفت کشور مطابق برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده با موفقیت پیش می‌رود. داده‌های شرکت ورتکسا نشان می‌دهد که میانگین صادرات نفت خام ایران از اول تا بیستم ژوئن ۲۰۲۵ به ۱.۸ میلیون بشکه در روز رسیده که بالاترین سطح ثبت‌شده تاکنون است. این دستاورد در حالی محقق شده که ایران تحت شدیدترین تحریم‌های آمریکا قرار دارد؛ تحریم‌هایی که تمامی جنبه‌های تجارت نفت ایران، از جمله افراد حقیقی و حقوقی دخیل در آن، را هدف قرار داده‌اند.

مکانیسم ماشه و محدودیت‌های تکراری

حتی در صورت فعال‌سازی مکانیسم ماشه، هیچ تحریم جدیدی نمی‌تواند بر تجارت نفت ایران اعمال شود، زیرا آمریکا و متحدانش پیش‌تر تمام ابزارهای تحریمی ممکن را به کار گرفته‌اند. از وزیر نفت تا مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران و سایر فعالان این حوزه، همگی تحت تحریم قرار دارند. با این حال، ایران با اتخاذ راهکارهای خلاقانه و تجربه سال‌ها دور زدن تحریم‌ها، توانسته جریان صادرات نفت خود را حفظ کند و حتی به رکوردهای جدیدی دست یابد.

تجربه ایران در خنثی‌سازی تحریم‌ها

اگرچه تحریم‌ها هزینه‌های تجاری را برای ایران افزایش داده و گاهی چالش‌هایی ایجاد کرده‌اند، اما هیچ‌گاه نتوانسته‌اند صادرات نفت ایران را متوقف کنند. مقامات ایرانی با ابتکارات و تصمیم‌گیری‌های هوشمندانه، راه‌هایی برای ادامه تجارت نفت در شرایط سخت تحریمی یافته‌اند. این تجربه نشان می‌دهد که فعال‌سازی مکانیسم ماشه، به‌عنوان ابزاری که عملاً تکرار تحریم‌های موجود است، نمی‌تواند مانع جدیدی بر سر راه صادرات نفت ایران ایجاد کند.