به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، هفدهم تیرماه روز تاریخی برای زاگرس نشینان بود، روزی که ریلهای فولادی، مرکز استان چهارمحال و بختیاری را به شبکه حملونقل ریلی پیوند زد. پس از سالها چشمانتظاری، شنیدن سوت قطار در دل کوههای زاگرس با آغاز عملیات ریلگذاری راهآهن مبارکه-سفیددشت-شهرکرد به طول ۹۰ کیلومتر رنگ واقعیت به خود گرفت.
وزیر راه و شهرسازی در مراسم آغاز عملیات ریلگذاری راهآهن مبارکه-سفیددشت-شهرکرد با قاطعیت اعلام کرد که تلاش میشود ریلگذاری راهآهن شهرکرد-سفیددشت-مبارکه-اصفهان در دولت چهاردهم به نتیجه برسد. این جمله فرزانه صادق در جمع خبرنگاران و در دیدار با امام جمعه شهرکرد تکرار شد که نشاندهنده عزم جدی دولت وفاق ملی برای اتصال شهرکرد به شبکه ریلی کشور است.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اثربخشی خطوط ریلی در توسعه زیربنایی، احداث راهآهن در استان چهارمحال و بختیاری به عنوان یکی از قطبهای کشاورزی کشور را پروژه کلیدی دانست و خاطرنشان کرد پروژههای متعدد نیمهتمام یکی از معضلات استان به شمار میرود. تسریع در تکمیل پروژههای ناتمام با تأمین منابع مالی لازم در دستور کار است.
امام جمعه شهرکرد در دیدار با وزیر راه و شهرسازی، پروژه ریلگذاری راهآهن مبارکه-سفیددشت-شهرکرد را تحقق رویای دیرینه مردم منطقه خواند. به راستی که این خطآهن میتواند شاخصهای توسعه چهارمحال و بختیاری را جهش دهد.
حجت الاسلام ابوالحسن فاطمی از فعالیتهای وزارت راه و شهرسازی در پیگیری پروژههای مهم استان قدردانی کرد و بر این نکته تاکید کرد که حضور مسئولان در استانها موجب دلگرمی مردم است و همبستگی عمومی را به نظام و انقلاب اسلامی مستحکم میکند.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل نیز در مراسم آغاز عملیات ریلگذاری راهآهن مبارکه-سفیددشت-شهرکرد در توضیح جزئیات فنی پروژه یادآور شد که این پروژه، شریان حیاتی اقتصادی برای منطقه است. صنایع فولادی سفیددشت که سالها با هزینههای گزاف مواد اولیه را با کامیون جابهجا میکنند، حالا میتوانند با هزینه کمتر و ایمنی بیشتر محصولات را به بنادر جنوب برسانند.
هوشنگ بازوند اشاره میکند، برای تکمیل پروژه به ۶۰ هزار میلیارد ریال دیگر نیاز است و تاکنون ۲۳ هزار میلیارد ریال هزینه شده است. پروژه احداث راهآهن مبارکه- سفیددشت- شهرکرد در چهار قطعه با پیشرفت کل ۶۲ درصدی اجرا میشود. این پروژه از ایستگاه حسنآباد شروع، در کیلومتر ۴۵ به ایستگاه سفیددشت، در کیلومتر ۷۰ به ایستگاه فرخشهر و در کیلومتر ۹۰ به ایستگاه شهرکرد میرسد.
اما این مسیر هموار نبوده است. یکی از مهندسان پروژه که خستگی سه سال کار سخت در ارتفاعات را در چهره دارد، با امید میگوید: سختترین بخش، احداث تونلها در کوهستانهای پرپیچ و خم منطقه بود.
قطار توسعه به آرامی در حال پیشروی است و امید به آیندهای بهتر، رفاه بیشتر و پیوند عمیقتر با سایر نقاط کشور را جوانه زده است. امروز میتوان گفت که چهارمحال و بختیاری دیگر آن استان دورافتاده نیست. تلاش و همت برای توسعه زیرساختهای حملونقل به همین جا ختم نمیشود، آنچه بیان شد آغاز راه است. پروژههای دیگری مثل باند دوم محورهای مواصلاتی و توسعه مسکن ملی در فارسان نیز در دست اجراست. به نظر میرسد بالاخره نوبت به چهارمحال و بختیاری رسیده که سهم خود را از شاخصهای توسعه ارتقا ببخشد.
نگاه راهبردی به ایمنی راهها و توسعه حملونقل
نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی نیز، در کنار موضوعات مسکن، بر لزوم توسعه راههای روستایی، بینشهری و بهبود ایمنی آنها تأکید داشتند. بهویژه سید روحاله موسوی، نماینده حوزه لردگان، خانمیرزا و فلارد خواستار رفع نقاط حادثهخیز و تخصیص اعتبار برای روکش آسفالت در مناطق محروم شد.
همچنین حمیدرضا عزیزی، نماینده حوزه اردل، فارسان، کوهرنگ و کیار با اشاره به مشکلات خاص توپوگرافی، هزینه بالای ساختوساز و نبود زیرساخت حملونقل هوایی مؤثر، درخواست کرد استانهایی مانند چهارمحال و بختیاری با نگاه عدالتمحور مورد توجه قرار گیرند.
بازدیدهای از محورهای شهرکرد-شلمزار و تکمیل باند دوم بلداجی-گندمان با هدف رفع کاستیها و موانع اجرایی این پروژههای اجرایی انجام شد تا مردم به زودی طعم شیرین این خدمات را در زندگی روزمره خود حس کنند.
تحلیل سفر مقام عالی وزارت راه و شهرسازی به چهارمحال و بختیاری نشان میدهد که توسعه زیرساختهای این استان نیازمند یک نقشه راه جامع و مبتنی بر واقعیتهای محلی است. از جمله بازنگری در طرحهای جامع و تفصیلی شهری با رویکرد جمعیتپذیری درونشهری و مولدسازی اراضی بلااستفاده است. تسریع در توافق با مالکان خصوصی جهت تملک اراضی برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن و پایش و اولویتبندی نقاط حادثهخیز جادهای پیشنهاد میشود.
تقویت مشارکت بخش خصوصی از طریق تسهیل در مقررات و ارائه مشوقها، راهکار موثری به نظر میرسد. البته استفاده از ظرفیت قوانین بودجهای از جمله ماده ۵۶ برای تامین مالی پروژههای عمرانی در مناطق محروم اثربخش خواهد بود. در نهایت، تحقق اهداف دولت در حوزه مسکن و راهسازی در استانهایی مانند چهارمحال و بختیاری بدون همافزایی دستگاههای اجرایی، حمایت جدی بانکها و همراهی نمایندگان مردم در مجلس ممکن نیست.
چشمانداز آینده؛ تحول در اقتصاد منطقه
صاحبان صنایع بزرگ فولاد از جمله سفیددشت، صبا فولاد زاگرس و شهرکهای صنعتی چهارمحال و بختیاری چشمبهراه این پروژه هستند. مدیر یکی از کارخانههای فولاد محلی میگوید: حمل هر تن فولاد با قطار ارزانتر از حمل جادهای تمام میشود. تکمیل این پروژه ریلی هزینههای حملو نقل را به طور چشمگیری کاهش میدهد.
نه تنها صنایع بزرگ، بلکه کشاورزان محلی هم از این پروژه منتفع خواهند شد. حسن جعفری، کشاورز پا به سن گذاشته با چشمانی براق میگوید: اگر این قطار راه بیفتند، میتوانیم محصولات را با قیمت بهتر به بازارهای دورتر بفرستیم. دیگر مجبور نخواهیم بود محصول را به واسطهها با قیمت ناچیز بفروشیم.
دفاع از عملکرد وزارتخانه در دوران جنگ ۱۲ روزه
وزیر راه و شهرسازی در دیدار با امام جمعه شهرکرد با لحنی حماسی تاکید کرد که در ۱۲ روز جنگ با وجود شهادت بیش از یک هزار از بهترینهایمان، قدرت ایران را به دنیا نشان دادیم. مسئولیت مهم وزارت راه و شهرسازی تأمین کالاهای اساسی از بنادر بود و خوشبختانه مردم در این زمینه مشکلی نداشتند.
فرزانه صادق با نگاهی کارشناسانه به پروژههای مسکن اشاره کرد که خدمات پشتیبان سکونت نظیر مراکز آموزشی و خدماتی باید همزمان با افتتاح واحدهای مسکونی آماده باشد. بعد از این سفر، پروژههای مسکن لازم است شتاب بیشتری بگیرند تا مردم نتیجه عملی این اقدامات را در زندگی خود ببینند.
صادق با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری در تقدیر از وقت شناسی مردم خاطرنشان کرد که با وجود محدودیتها مردم نشان دادند که دغدغهمند و پشتیبان کشور و نظام هستند. همین رویکرد مردم؛ مسئولیت ما را در تلاش و پاسخگویی به مطالبات عمومی سنگینتر میکند.
تدوین طرح ویژه بافتهای تاریخی شهرکرد
دبیر شورایعالی شهرسازی و معماری ایران از آغاز فرایند تهیه طرح ویژه بافتهای تاریخی شهرکرد در استان چهارمحال و بختیاری خبر داد و در بازدید از پروژههای شهری و شهرسازی شهرکرد اعلام کرد که محدودیتی برای تدوین طرح تفصیلی شهرکرد وجود ندارد و بر تسریع در عقد قرارداد و انتخاب مشاور برای تهیه این طرح تاکید کرد.
غلامرضا کاظمیان، معاون شهرسازی و معماری وزیر راه و شهرسازی در جریان سفر به استان چهارمحال و بختیاری ضمن اشاره به اهمیت حفظ و احیای میراث فرهنگی بر اجرای فرایند تهیه طرح ویژه بافت تاریخی چالشتر و سایر بافتهای تاریخی مصوب استان، از جمله شهرکرد و بروجن تاکید کرد.
زاگرس نقش اساسی در شکلگیری هویت مردم این منطقه دارد و شرایط کوهستانی باعث شکلگیری روحیهای شجاع، مقاوم و سلحشور در میان مردمان این دیار شده است. هویت فرهنگی مردم چهارمحال و بختیاری گنجینهای غنی از آداب و رسوم و سنت را داراست. با این همه، چالشهای پیشروی توسعه زیرساختهای مسکن و حملونقل در استان چهارمحال و بختیاری موجب شد در سفر وزیر راه و شهرسازی و معاونان به استان چهارمحال و بختیاری، مشکلات زیرساختی و عمرانی استان مورد بررسی قرار گیرد و راهکارهای اجرایی برای حل آنها تدوین شود. بررسی مجموعه سخنان و اقدامات صورت گرفته در این سفر نشان میدهد که تمرکز اصلی وزارت راه و شهرسازی، پاسخ به نیازهای فوری مردم به ویژه در شهرستانهای لردگان، آلونی و شهرکرد و ایجاد بستر مناسب برای اجرای نهضت ملی مسکن و ارتقای ایمنی راههای ارتباطی است.
یکی از مهمترین چالشهای این استان بهویژه در مناطق لردگان و آلونی، کمبود زمین برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن است. علی نبیان، معاون وزیر راه و شهرسازی، در بازدید از اراضی این مناطق با اشاره به شناسایی حدود ۲۵۰ هکتار زمین، تأکید کرد که بخش عمدهای از این اراضی در تملک خصوصی است و نیازمند توافق با مالکان برای بهرهبرداری در طرحهای مسکن است. وی همچنین به مشکل قانونی بودن محدوده برخی اراضی نظیر نهالستان لردگان اشاره کرد و از تلاش برای حل سریع این موانع خبر داد.
نکته مهم اینجاست که بهرغم شناسایی اراضی، نبود زمینهای ملی یا منابع طبیعی قابل استفاده در محدوده شهری، روند واگذاری زمین را کند کرده است. ازاینرو، راهکار پیشنهادی ورود فعالتر به مذاکرات با مالکان خصوصی و استفاده از ابزارهای قانونی برای تملک اراضی استراتژیک در طرح نهضت ملی مسکن است.
تأکید بر خدمات روبنایی و زیربنایی در پروژههای مسکونی
فرزانه صادق با تاکید بر ناکامیهای طرحهای گذشته در حوزه مسکن به ضرورت تکمیل خدمات روبنایی مثل مدرسه، کلانتری، مسجد و زیربنایی نظیر آب، برق، گاز، فاضلاب در مناطق جدید اشاره کرد و هشدار داد که اسکان جمعیت در مناطقی بدون خدمات پایه نهتنها کیفیت زندگی را کاهش میدهد، بلکه منجر به نارضایتی و عقبماندگی توسعهای خواهد شد.
وی به طور خاص به مسئله توزیع نامتوازن جمعیت در شهرکرد اشاره کرد که در ۷۵ هزار نفر از جمعیت در ۳۵۰ هکتار، یکپانزدهم مساحت شهر متمرکز شدهاند. این تراکم بالا مشکلات زیستمحیطی و اجتماعی بالقوهای ایجاد خواهد کرد، مگر آنکه طرح تفصیلی شهر با رویکرد مولدسازی و استفاده از ظرفیتهای درونشهری بازنگری شود.
زینب مسیبی- کارشناس مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی وزارت راه و شهرسازی
دیدگاهتان را بنویسید