طراحی طبقه ایمن در مدارس اصفهان کلید خورد
به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرج، روز دهم شهریور هر سال در ایران به عنوان «روز بانکداری اسلامی» گرامی داشته می‌شود. این مناسبت، یادآور اهمیت رعایت اصول اسلامی در فعالیت‌های اقتصادی و بانکی و فرصتی برای بررسی دستاوردهای بانکداری بدون رباست. بانکداری اسلامی سیستمی است که فعالیت‌های مالی را بر اساس قوانین شریعت سامان می‌دهد و از هرگونه بهره‌گیری از ربا جلوگیری می‌کند. هدف اصلی آن، ایجاد عدالت مالی، شفافیت در معاملات و توسعه اقتصادی پایدار است.
هدف آن است که هم بانک‌ها و هم مشتریان بتوانند در فضای اقتصادی سالم و اخلاق‌محور فعالیت کنند. تاریخچه بانکداری اسلامی در ایران به پس از انقلاب اسلامی بازمی‌گردد، زمانی که ضرورت هماهنگ‌سازی فعالیت‌های اقتصادی با آموزه‌های اسلامی بیش از پیش احساس شد. این سیستم بانکی، بر پایه مفاهیمی همچون مشارکت در سود و زیان، اجتناب از فعالیت‌های حرام، شفافیت و عدالت در قراردادها و مسئولیت اجتماعی بنا شده است.
در این نوع بانکداری، سود تنها از طریق مشارکت در فعالیت‌های اقتصادی مشروع به دست می‌آید و بانک و مشتری هر دو در سود یا زیان حاصل از فعالیت‌ها سهیم هستند. این ساختار باعث می‌شود فعالیت‌های مالی به‌طور اخلاقی و مطابق با ارزش‌های انسانی مدیریت شود، از تمرکز ثروت در دست عده‌ای خاص جلوگیری کند، اعتماد عمومی به نظام مالی تقویت شده و عدالت اقتصادی بیش از پیش رعایت شود. بنابراین اهمیت روز بانکداری اسلامی فراتر از یک مناسبت تقویمی است.
این روز به عنوان فرصتی برای تبیین نقش بانکداری اسلامی در توسعه اقتصادی کشور، یادآوری ضرورت رعایت عدالت مالی و شفافیت در نظام بانکی و ارتقای آگاهی مردم درباره خدمات مالی متناسب با شریعت عمل کرده و به ترویج فرهنگ مسئولیت‌پذیری اجتماعی، کاهش نابرابری‌های مالی و حمایت از پروژه‌های اقتصادی سالم کمک می‌کند. همچنین نشان‌دهنده پیوند میان اخلاق، اقتصاد و رفاه عمومی است و اهمیت توجه به ارزش‌های انسانی در تمامی فعالیت‌های مالی و اقتصادی را یادآوری می‌کند.
ارائه تمامی خدمات بانکی به‌جز دسته‌چک
علی‌حسین فرسود، مدیر امور شعب صندوق قرض‌الحسنه امداد ولایت استان البرز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم از کرج ضمن تبریک روز بانکداری اسلامی گفت: کمیته امداد از ابتدای تأسیس به عنوان نخستین نهاد پس از انقلاب، پرداخت وام به نیازمندان و مددجویان تحت پوشش خود را در دستور کار داشت و به‌منظور اشاعه فرهنگ قرض‌الحسنه در جامعه که تا حدی کمرنگ شده و استفاده از ظرفیت خیرینی که تمایل به مشارکت در این حوزه دارند، صندوق قرض‌الحسنه ایجاد شد.
وی با اشاره به آغاز به کار صندوق قرض‌الحسنه امداد ولایت از سال ۱۳۹۵ با مجوز بانک مرکزی و در راستای فعالیت‌های کمیته امداد امام خمینی (ره) مطرح کرد: در حال حاضر، این صندوق تمامی فرآیندهای بانکی را مشابه بانک‌ها ارائه می‌کند، به‌جز دسته‌چک. طبق بخشنامه بانک مرکزی، بستر بانکداری دیجیتال این صندوق به‌طور کامل فعال است و خدماتی همچون افتتاح حساب اینترنتی، درخواست کارت المثنی و سایر امور مرتبط با بانکداری دیجیتال را همانند بانک‌ها ارائه می‌دهد.
مدیر امور شعب صندوق قرض‌الحسنه امداد ولایت استان البرز با بیان اینکه صندوق امداد ولایت تنها صندوق کشور بوده که به شبکه شتاب متصل است و از طریق اینترنت‌بانک خود، تمامی خدمات بانکی را ارائه می‌کند، عنوان کرد: می‌توان به جرأت گفت که صندوق قرض‌الحسنه امداد ولایت اسلامی‌ترین و قرض‌الحسنه‌ترین نهاد مالی در میان صندوق‌ها و حتی بانک‌های کشور است. این صندوق وام‌های تا سقف ۱۰ میلیون تومان را بدون دریافت حتی یک ریال کارمزد پرداخت می‌کند.
فرسود با اشاره به اینکه برای وام‌های بالای ۱۰ میلیون تومان نیز تنها یک‌بار و فقط در ابتدای پرداخت، سه درصد کارمزد دریافت می‌شود، افزود: این در حالی است که سایر بانک‌ها بسته به مدت بازپرداخت وام، هر سال چهار درصد کارمزد به مانده وام اضافه می‌کنند. وام‌های صندوق امداد ولایت با اولویت به مددجویان و نیازمندان جامعه پرداخت می‌شود. نیازمندان نیز بر اساس دهک‌بندی سازمان هدفمندی یارانه‌ها شناسایی و وام به افراد واقعاً نیازمند و دهک‌های پایین جامعه پرداخت می‌شود.
طرح «قرض ماندگار»؛ تداوم کمک خیرین به نیازمندان
وی اذعان کرد: بخشی از منابع اعتباری این وام‌ها از محل اعتبارات کمیته امداد تأمین می‌شود و بخشی دیگر نیز با استفاده از ظرفیت خیرین است. خیرینی که تمایل به مشارکت داشته، در طرح‌های صندوق امداد ولایت حضور فعال دارند و در این زمینه همکاری می‌کنند. یکی از طرح‌های این صندوق، قرض‌الحسنه وجوه اداره‌شده است که در آن، خیرین مبالغی را نزد صندوق امداد ولایت به‌صورت سپرده‌گذاری قرار می‌دهند و صندوق معادل همان مبلغ را به‌صورت هم‌افزایی اضافه می‌کند.
مدیر امور شعب صندوق قرض‌الحسنه امداد ولایت استان البرز با اشاره به اینکه سپس وام به نیازمندانی که توسط سپرده‌گذار معرفی می‌شوند پرداخت می‌شود، عنوان کرد: اختیار وجوه سپرده‌گذاری‌شده و مبلغ هم‌افزایی صندوق در اختیار خیر قرار دارد، با این شرط که تسهیلات حتماً به نیازمندان دهک‌های پایین جامعه پرداخت شود. طرح دیگر صندوق، «قرض ماندگار» است که در آن، مبالغی که خیرین به صندوق می‌پردازند، دیگر به‌عنوان سپرده‌گذاری قابل عودت نیست.
فرسود ادامه داد: بلکه صندوق دو برابر آن مبلغ را هم‌افزایی کرده و به نیازمندانی که خیر معرفی می‌کند یا مددجویان تحت پوشش کمیته امداد هستند، وام پرداخت می‌شود. ویژگی این طرح آن است که وجوه واریزی خیر همواره در گردش می‌ماند؛ یعنی از محل بازپرداخت اقساط، مجدداً وام‌های جدید پرداخت می‌شود و این چرخه به‌صورت مداوم ادامه دارد. بسیاری از خیرین این طرح را به نیت باقیات‌الصالحات یا به یاد رفتگان خود انتخاب می‌کنند. این طرح با صدقه تفاوت دارد.
وی افزود: تفاوت آن با صدقه یا کمک نقدی ساده این است که وجوه پرداختی نه‌تنها صرف وام قرض‌الحسنه شده، بلکه به‌طور مداوم تکرار و تجدید می‌شود. به همین دلیل، آثار اخروی آن بسیار بزرگ‌تر است و علاوه بر ثواب اخروی، آثار دنیوی گسترده‌ای نیز برای جامعه دارد. طرح دیگر صندوق، «طرح همیاری» است که در آن خیرین، مبلغی را برای مدت معینی نزد صندوق به امانت می‌گذارند و صندوق این مبالغ را در قالب وام با اقساط بلندمدت (سه یا چهار ساله) به نیازمندان پرداخت می‌کند.
افزایش ۶۰ درصدی مشارکت خیرین در طرح‌های قرض‌الحسنه
مدیر امور شعب صندوق قرض‌الحسنه امداد ولایت استان البرز گفت: پس از پایان مدت تعیین‌شده، خیر می‌تواند اصل مبلغ خود را برداشت کند. این طرح مناسب افرادی است که برای مدتی به بخشی از سرمایه خود نیاز ندارند و مایل‌اند آن را در مسیر خیر به کار بگیرند. استقبال از این طرح بسیار خوب بوده، به‌طوری‌که در پنج‌ماهه نخست امسال، حدود پنج میلیارد تومان توسط خیرین در طرح‌های قرض‌الحسنه صندوق مشارکت شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۶۰ درصد رشد داشته است.
فرسود با اشاره به اینکه پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال این میزان افزایش بیشتری پیدا کند، اظهار کرد: در طرح وجوه اداره‌شده، از ابتدای امسال تاکنون حدود ۱۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان توسط خیرین سپرده‌گذاری شده، درحالی‌که کل سپرده‌گذاری سال گذشته ۱۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بوده و نشان‌دهنده افزایش چشمگیر در پنج‌ماهه نخست امسال بوده و در این مدت این صندوق یک هزار و ۹۵۰ فقره وام به مبلغ ۵۸ میلیارد تومان نیز پرداخت کرده است.
وی خاطرنشان کرد: علاوه بر این، در تعامل با بانک‌های قرض‌الحسنه مهر ایران و رسالت، حدود ۶۵۰ نفر از نیازمندان به این بانک‌ها معرفی شده‌اند که مجموعاً ۱۸ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان تسهیلات قرض‌الحسنه با کارمزد چهار درصد دریافت کرده‌اند. در مجموع، طی این مدت حدود ۲ هزار و ۶۰۰ فقره وام به ارزش ۷۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان به نیازمندان پرداخت شده است. در حال حاضر، صندوق امداد ولایت حدود ۲۶ هزار فقره وام در جریان نزد مردم دارد.
مدیر امور شعب صندوق قرض‌الحسنه امداد ولایت استان البرز با اشاره به اینکه مانده آن‌ها به ۳۱۰ میلیارد تومان می‌رسد و با بیان اینکه این وام‌ها پرداخت شده و اکنون وام‌گیرندگان در حال بازپرداخت اقساط هستند، اظهار کرد: صندوق امداد ولایت کمترین میزان معوقات بانکی در سطح کشور را دارد. میانگین کشوری معوقات بانکی حدود ۱۰ تا ۲۲ درصد است، درحالی‌که معوقات صندوق تنها حدود یک درصد بوده و در استان البرز میزان معوقات پایین‌تر است و به ۰.۸۸ درصد می‌رسد.
وام‌های صندوق امداد ولایت؛ بدون کارمزد و با ضمانت آسان
فرسود تصریح کرد: دلیل این موضوع آن است که نیازمندان دریافت‌کننده وام معمولاً تعهد بالاتری در بازپرداخت اقساط دارند. از نظر سقف پرداخت وام، برای نیازمندان جامعه تا ۵۰ میلیون تومان و برای مددجویان تحت پوشش کمیته امداد تا ۱۰۰ میلیون تومان تسهیلات پرداخت می‌شود. در زمینه ضمانت نیز صندوق امداد ولایت تلاش کرده است سخت‌گیری زیادی نداشته باشد، چراکه افراد مراجعه‌کننده عموماً از اقشار نیازمند هستند و تهیه ضمانت برایشان دشوار است.
وی اذعان کرد: ضمانت معمولاً با یک فقره چک صیادی انجام می‌شود؛ تنها شرط آن است که چک برگشتی یا معوقه نداشته باشد. ضامن می‌تواند کارمند با فیش حقوقی، کاسب با جواز کسب یا فردی با گردش مالی مناسب باشد. در واقع، سخت‌گیری روی نوع چک یا شرایط ضامن وجود ندارد. همچنین در صورت امکان، فرآیند کسر از حقوق کارکنان ادارات دولتی نیز به‌عنوان ضمانت پذیرفته می‌شود. از آنجا که وام‌های این صندوق کارمزد ندارند، میزان اقساط تضمینی صرفاً معادل مبلغ اصل وام است.
مدیر امور شعب صندوق قرض‌الحسنه امداد ولایت استان البرز افزود: تسهیلات نیز بر اساس اولویت به نیازمندان دهک‌های پایین (تا دهک پنج) پرداخت می‌شود؛ در صورت وجود اعتبار از محل صندوق و در غیر این صورت با همکاری بانک مهر ایران پوشش داده می‌شود. در سال ۱۴۰۲، خیرین استان در طرح «قرض ماندگار» موفق به کسب مقام سوم در سطح کشور شدند. همچنین با افزایش ۶۰ درصدی مشارکت خیرین، پیش‌بینی می‌شود در سال جاری نیز دستاوردهای ارزشمندی حاصل شود.
روز بانکداری اسلامی نمادی است از پیوند میان اصول اخلاقی و پیشرفت اقتصادی. این روز به جامعه یادآوری می‌کند که رعایت آموزه‌های اسلامی نه‌تنها با توسعه اقتصادی تعارض ندارد، بلکه می‌تواند عامل پیشرفت پایدار، ایجاد اعتماد میان مردم و مؤسسات مالی و ارتقای رفاه عمومی باشد. بدین ترتیب، بانکداری اسلامی نه فقط یک سیستم مالی، بلکه یک ابزار برای تحقق عدالت، توسعه متوازن و رشد اقتصادی اخلاق‌محور در جامعه محسوب می‌شود.
گزارش: مینا صدیقیان
انتهای پیام/
دیدگاهتان را بنویسید