سرنشینان ۲۸ دستگاه اتوبوس در آزادراه خرمآباد- اراک آموزش دیدند
به گزارش اکوایران، تاریخ هرگز عینا تکرار نمی‌شود، اما اغلب وقایع مشابهی در دل تاریخ مشاهده می‌شود؛ عربستان سعودی را در نظر بگیرید که به اوپک اعلام کرده است تولید را افزایش دهد و به نظر می‌رسد این اقدام در جهت تنبیه آن دسته از اعضای این کارتل نفتی باشد که سقف تعیین‌شده برای تولید را رعایت نمی‌کردند.
به نوشته بلومبرگ، در سال ۱۹۹۷، هنگامی که یک نشست اوپک در پایتخت اندونزی، جاکارتا، هم‌زمان با اوج گیری بحران مالی آسیا (و هفته‌ای که روپیه اندونزی سقوط کرد) تولید را افزایش داد، تعداد کمی پیش‌بینی می‌کردند که ترکیب افزایش تولید و کند شدن اقتصادها چقدر فاجعه‌بار خواهد بود. یک سال بعد، قیمت نفت به زیر ۱۰ دلار در هر بشکه سقوط کرد و این اشتباه سیاست‌گذاری برای همیشه در حافظه اوپک به‌عنوان «شبح جاکارتا» باقی ماند.
امروزه، کشورها تنها در حال کاشت بذر یک اختلال اقتصادی جهانی هستند. اما تشابهات زیادی وجود دارد، از جمله این حقیقت که بازار نفت ضعیف‌تر از آنچه بسیاری باور داشتند، بود. اگر تاریخ راهنمای ما باشد، در حال حاضر فاصله بسیاری تا کمترین قیمت ممکن نفت وجود دارد.
وضعیت متزلزل است و تا حد بسیار زیادی به گام‌های بعدی کاخ سفید و اتحاد اوپک‌پلاس بستگی دارد. با این حال، می‌توان از این وضعیت چند نتیجه‌گیری داشت: به نظر می‌رسد تاکنون هم کاخ سفید و هم عربستان سعودی از کاهش بیش از ۱۰ درصدی قیمت نفت خام از زمان اعلام تعرفه‌ها، خشنود هستند. بنابراین انتظار نداشته باشید که یکی از آن‌ها قدم پیش بگذارد. ترامپ به قیمت‌های پایین‌تر نفت نیاز دارد تا بتواند تأثیر تورمی جنگ تجاری را جبران کند. و در این مورد دچار اشتباه نشوید: نیت سعودی‌ها در هفته گذشته در واقع پایین‌تر بردن قیمت‌های نفت بود. به همین خاطر بود که آن‌ها یک جلسه بدون برنامه‌ریزی قبلی را تنها چند ساعت پیش از آغاز جنگ تجاری ترامپ برگزار کردند تا خبر افزایش تولید را اعلام کنند. مقامات عربستان می‌دانستند که این زمان‌بندی باعث قدرت گرفتن سیگنال بازار خرسی می‌شود. اینکه عربستان می‌خواست اعضای اوپک مانند قزاقستان، عراق و امارات متحده عربی را که بیش از سهمیه خود به تولید می‌پرداختند، تنبیه کند یا اینکه سعودی‌ها برای این تصمیم، ترامپ را در ذهن داشتند، هنوز مشخص نیست؛ اما احتمالا هر دو عامل در این موضوع نقش‌آفرینی کرده‌اند.
-
کسانی که وقایع سال ۲۰۲۵ را از لنز آخرین جنگ قیمتی نفت می‌بینند که در سال ۲۰۲۰ میان عربستان و روسیه رخ داد، دچار اشتباه شده‌اند. آن جنگ قیمتی در کنار همه‌گیری کووید-۱۹، قیمت‌های نفت را به‌شدت کاهش داد. اکنون، ریاض از تاکتیک‌های قلدرمآبانه که در سال ۲۰۲۰ به نمایش گذاشت، استفاده نمی‌کند، یعنی زمانی که یک جنگ قیمتی بی‌رحمانه را بر سر نفت آغاز کرد؛ این بار رویکرد عربستان به‌جای یک جنگ تمام‌عیار، هدفمندانه‌تر و بسیار دقیق است. اما با توجه به شرایط فعلی، یک جنگ قیمتی مشابه سال ۲۰۲۰، به‌جای آنچه که ریاض اکنون انجام می‌دهد، منطقی‌تر به نظر می‌رسد. هدف عربستان در آن زمان ایجاد یک درد اقتصادی بسیار زیاد بود تا بتواند در سریع‌ترین زمان ممکن همه کشورها را به میز مذاکره بکشاند. سعودی‌ها به آنچه می‌خواستند دست یافتند: جنگ قیمتی پس از ۳۵ روز به پایان رسید. این بار، آن‌ها ریسک یک نتیجه متضاد را روبه‌روی خود می‌بینند. درد مالی ناشی از قیمت‌های پایین کنونی واقعی است اما این فشار به‌اندازه‌ای شدید نیست که کشورهای اوپک‌پلاس را که بیش از سهمیه خود به تولید پرداختند، به پای میز مذاکره بکشاند. حتی عکس این اتفاق می‌تواند رخ دهد: این کشورها ترغیب می‌شوند که برای جبران درآمد از دست‌رفته خود، نفت بیشتری تولید کنند.
-
پیش‌بینی‌های تقاضای نفت با نرخ رشد سالانه بیش از ۱ میلیون بشکه در روز برای سال ۲۰۲۵، بسیار بالا هستند. این احتمال وجود دارد که این پیش‌بینی‌ها بین یک‌سوم تا ۵۰ درصد کاهش پیدا کند. تاریخ یک راهنما است: در سال ۱۹۹۸ و پس از آغاز بحران مالی آسیا، تقاضای نفت تنها ۴۰۰ هزار بشکه در روز رشد پیدا کرد که کمتر از ۵۰ درصد از نرخ رشد تقاضای پیش از این بحران بود. این بحران چندین اقتصاد دارای رشد سریع را تحت تأثیر قرار داد؛ کشورهایی که امروزه نیز هدف بالاترین سطح تعرفه‌ها قرار گرفته‌اند (تایلند، فیلیپین، ویتنام، مالزی، اندونزی، چین). این کشورها مهم هستند، چراکه به‌عنوان موتورهای رشد تقاضای جهانی نفت در نظر گرفته می‌شوند؛ بنابراین، آهسته شدن رشد اقتصادی در این کشورها یک تأثیر بزرگ‌تر از حالت معمول بر تقاضای طلای سیاه خواهد داشت.
-
در این وضعیت که عربستان سعودی نفت بیشتری تولید می‌کند و رشد مصرف جهانی نفت در حال تضعیف است، عرضه و تقاضا باید از یک مسیر دشوار متوازن شود، یعنی کاهش سرعت تولید کشورهایی که عضو اوپک‌پلاس نیستند. اما این فرآیندی است که در هر سه‌ماهه مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، نه در طول چندین هفته یا چندین ماه. بخشی از رشد تولید نفت در سال‌های ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ تضمین شده است: میدان‌های نفتی جدید برزیل، گویان و نروژ، تحت هر شرایطی وارد مدار تولید می‌شوند. همچنین این موضوع برای طرح‌های توسعه‌ای جدید در خلیج مکزیک نیز صادق است. بیشتر تعادل مجدد در بازار نفت بر عهده شرکت‌های شیل آمریکا خواهد بود. کمتر از یک هفته است که از سقوط قیمت‌های نفت می‌گذرد، اما عمده شرکت‌های شیل نه‌تنها در حال برنامه‌ریزی برای کاهش هزینه‌کرد خود هستند، بلکه تعدادی از آن‌ها طی آخر هفته توسط وام‌دهندگان خود هشدار دریافت کرده‌اند که برای جلوگیری از نقض شرایط وام‌های خود، باید عملیات حفاری را فورا کاهش دهند. زمانی که بانک فدرال رزور دالاس در ماه گذشته میلادی از شرکت‌های شیل آمریکا سوال کرد قیمت نفت وست تگزاس اینترمدیت باید در چه حدی باشد که آن‌ها به‌طور سودآور یک چاه نفت جدید حفر کنند، متوسط پاسخ‌ها در سطح ۶۵ دلار به‌ازای هر بشکه قرار داشت. در روز دوشنبه، قیمت تحویل فوری نفت وست تگزاس اینترمدیت به کمتر از ۶۰ دلار در هر بشکه افت کرد و متوسط قیمت سال ۲۰۲۶ که برای پوشش ریسک شرکت‌های شیل اهمیت بسیاری دارد، به ۵۸ دلار در هر بشکه رسید. تأثیر قیمت‌های پایین بر رشد شیل احتمالا از ماه‌های ژوئن و آگوست به بعد احساس خواهد شد. این یک واکنش سریع نسبت به واکنش رشد عرضه کشورهای غیر اوپک به بحران سال ۱۹۹۷ بود که پس از ۲ سال به وقوع پیوست. اما با این حال، این موضوع چندین ماه عدم توازن عرضه و تقاضای غیرقابل حل را ایجاد خواهد کرد که نیازمند قیمت‌های پایین‌تر نفت است.
-
در پایان، روان‌شناسی را فراموش نکنید. حافظه سازمانی میزهای تجارت نفت به‌طور اساسی بر دو جنگ قیمتی نفت متکی است که قیمت‌های بسیار پایین را رقم زدند: نخست، جنگ قیمتی سعودی‌ها در اواخر سال ۲۰۱۴ بر ضد صنعت شیل آمریکا و دیگری جنگ قیمتی سال ۲۰۲۰ عربستان را در برابر روسیه. در نخستین جنگ، نفت وست تگزاس اینترمدیت به کمتر از ۳۰ دلار در هر بشکه کاهش یافت؛ در دومین جنگ قیمتی هم این نفت به پایین‌ترین قیمت تاریخی خود یعنی منفی ۴۰ دلار در هر بشکه رسید.
نفت ۴۰ دلاری؟
بلومبرگ در گزارشی دیگر اعلام کرده است شرکت مطرح گلدمن ساکس که به‌تازگی طی تنها یک هفته، دو مرتبه پیش‌بینی‌های قیمت نفت خود را کاهش داده است، می‌گوید که نفت برنت پتانسیل این را دارد که در صورت وقوع بدترین تبعات جنگ تجاری و همچنین افزایش عرضه، به کمتر از ۴۰ دلار در هر بشکه سقوط کند.
تحلیل‌گران گلدمن ساکس در ۷ آوریل (۱۸ فروردین) در یادداشتی اعلام کردند: «در یک سناریوی شدیدتر و کمتر محتمل که شامل کاهش رشد تولید ناخالص داخلی جهانی و لغو کامل کاهش تولید اوپک‌پلاس باشد – امری که عرضه غیراوپک را تحت کنترل درمی‌آورد – برآورد ما حاکی از آن است که قیمت برنت تا اواخر سال ۲۰۲۶ به زیر ۴۰ دلار در هر بشکه سقوط خواهد کرد.»
دیدگاهتان را بنویسید