خبرگزاری مهر -گروه هنر-علیرضا سعیدی؛ کتاب «بانگ آزادی» مشتمل بر خاطرات شفاهی احمدعلی راغب از آهنگسازان و پیشکسوتان موسیقی انقلاب یکی از مهمترین آثار مکتوب مرتبط با تاریخ تولید سرودها و ترانههای انقلابی است که در سال ۱۳۹۸ با تحقیق مهدی چیتساز و مرتضی قاضی و تدوین محسن صفاییفرد توسط دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی پیش روی مخاطبان قرار گرفت.
این کتاب به واسطه گفتگوهای مبسوطی که محققان و تدوینکنندگان اثر با مرحوم احمدعلی راغب داشتهاند، یکی از مهمترین مراجع مورد وثوق مرتبط با تاریخ شفاهی موسیقی انقلاب اسلامی است که میتواند در برگیرنده شناخت ابعاد جدیدی از فرهنگ و هنر مردمی انقلاب باشد. چارچوبی که در آن توجه به این قسمت از فعالیتهای فرهنگی هنری هنرمندان و مردم در جریان انقلاب اسلامی به شدت مهم و ضروری است و میتواند روایت یکی از مسیرهای رو به پیشرفت فعالیتهای فرهنگی در کشورمان را پیش روی مدیران و سیاستگذاران این عرصه قرار دهد.
فرآیندی هدفمند با حضور تمام اقشار جامعه که در آن دوران نهایت تلاش خود را به واسطه همدلی و همراهی که داشتند برای تحقق آرمانهای انقلاب اسلامی انجام دادند و شرایطی را فراهم آوردند تا به واسطه ابزار فرهنگ و هنر، فرهنگ انقلابی را به سمت پیروزی رهنمون سازند. فضایی که قطعاً قسمت مهمی از تاریخ انقلاب اسلامی را رقم زده اما بسیاری از مردم با آن آشنا نیستند و در این مسیر چه بهتر که مجموعههای فرهنگی و هنری فعال در این عرصه بتوانند از دریچه فرهنگ و هنر به انعکاس آنچه در جریان پیروزی انقلاب اسلامی ایران و پس از آن صورت گرفت، بپردازند.
فرارسیدن هفته دفاع مقدس شد تا بار دیگر با انعکاس دوباره فرازهایی از این کتاب به بازآفرینی خاطرات یکی از مهمترین و مؤثرترین هنرمندان جریان انقلاب بپردازیم که به واسطه موسیقی کارهای مهمی را در این عرصه انجام داده است.
البته آنچه در پروژه «خاطرهبازی با اهالی موسیقی انقلاب» صورت میگیرد، فقط محدود به انعکاس فرازهای کتاب «بانگ آزادی» نمیشود و گروه هنر خبرگزاری مهر در آینده گزارشها، گفتگوها و نوشتههای رسانهای دیگری از فعالان عرصه انقلاب اسلامی را پیش روی مخاطبان قرار میدهد.
در سی و پنجمین شماره از این سلسله گزارش به انعکاس خاطرات مرحوم احمدعلی راغب آهنگساز و نوازنده موسیقی از روزهای منتهی به آغاز جنگ تحمیلی و نحوه ساخت و تولید سرودها و آهنگهای انقلابی مرتبط با این روزهای پرالتهاب پرداختیم که در بخشی از کتاب «بانگ آزادی» مورد توجه محققان و پژوهشگران مرتبط با تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی ایران و دفاع مقدس قرار گرفته است.
مرحوم راغب در این بخش از کتاب با سرفصل «تغییرات سازمانی برای تقویت موسیقی جنگ» توضیح داده است: ما و دیگر دوستانی که در واحد موسیقی فعالیت می کردند، تازه موسیقی انقلاب را به جایگاهی رسانده بودیم و در طول نزدیک به یک سال فهمیده بودیم که باید چطور کار کنیم. در آن مقطع متوجه شدیم که باید در چارت اداری خودمان تحول عظیمی ایجاد کنیم. دسته های موسیقی و ارکسترهایمان را قوی ترکنیم و به هر نحوی که شده از نوازندگان سازهای بادی مثل نوازندگان موزیک نظامی و ارتشی و حتی سازهای ارکسترهای پاپ هم استفاده کنیم.
از آنها خواستیم که بیایند و با ما همکاری کنند. شورای شعر نیز می بایست از شاعران بیرون سازمان استفاده بیشتری می کرد. در رادیو و تلویزیون فضای «بهمن دلنشین مبارک باد» حاکم بود، اما مردم در صحنه های اجتماعی شعار «مرگ برصدام» سر می دادند. البته آن زمان در تلویزیون فقط اخبار جنگ مهم بود و برنامه دیگری نداشت، ولی رادیو بسیار گسترده فعالیت می کرد.
ما برای تولید موسیقی و دیگر تولیدات رادیو در میدان ارگ، مستقر و مشغول به کار بودیم. پس از مدتی به این نتیجه رسیدیم که آنجا باید خیلی شلوغ تر از این باشد. فهمیدیم هسته مرکزی کوچکی تشکیل داده ایم. بسیار اندک هستیم و باید خطوط دیگری اضافه شود. می توانستیم از شاعرانی که حرف های تلخی برای گفتن داشتند دعوت کنیم و از تلخی اشعارشان علیه دشمن استفاده کنیم. بنابراین شورای شعر ما خیلی از این عزیزان را دعوت کرد. آنها هم آمدند و دو کمیته شعر تشکیل دادیم.
با شروع جنگ عده ای هم بیرون از سازمان با این بحث که دشمن دارد وارد می شود و به خاک ایران تجاوز کرده و حق و حقوق این انقلاب و مملکت دارد از بین می رود، داد وطن سردادند. گروه هایی با عناوینی چون درویش، شیدا و عارف با صدای آقایان شهرام ناظری و محمدرضا شجریان و چند خواننده دیگر، در زمینه شعر ناسیونالیستی و ایرانی فعالیتشان را شروع کردند. آثارشان را بیرون از سازمان ضبط می کردند و می آوردند و وقتی تایید می شد ما کپی اش را برای پخش به شبکه ها می فرستادیم.
گروه های بسیار زیادی فعال بودند ولی معروف ترین شان همین دو گروه بودند که با آقای شهرام ناظری و شجریان کار می کردند. البته آثار بسیار خوبی هم تولید کردند. بیشتر ضبط های این آثار را گروه هایی چون مرکز حفظ و اشاعه موسیقی بر عهده داشتند. آقایان شهرام ناظری و شجریان خوانندگی می کردند و آهنگسازها نیز آقایان محمدرضا لطفی، حسین علیزاده، پرویز مشکاتیان و جلیل عندلیبی بودند.
این افراد خارج از سازمان بودند و کار می کردند. ما در رادیو مستقر بودیم و سعی می کردیم در حین کار، نیروهای هم سو را هم جذب کنیم. مضامین آثار آقای ناظری و دوستان دیگری که کار می کردند در ابتدا فقط راجع به ایران بود البته بعداً آثار خوب و اثرگذاری مثل سرود «شهید» هم ساختند.
ادامه دارد…
دیدگاهتان را بنویسید