نگاهی به اجرای نمایشنامه‌خوانی «مرغابی وحشی»؛ معلق میان عشق و حقیقت

به گزارش خبرنگار مهر، از نمایشنامه «مرغابی وحشی» هنریک ایبسن مثل هر نمایشنامه درخشان و ماندگار دیگری خوانش‌های متعددی وجود دارد. سروناز نانکلی در رپرتوار نمایشی «جان پنهان»، از منظری جدید با این نمایشنامه روبه‌رو شده و با تمرکز روی آثار جوزف کمبل، کارل گوستاو یونگ و کارول پیرسون، کاوشی روانکاوانه از سفر قهرمانی سه کاراکتر اصلی زن در این اثر ارائه داده است. «مرغابی وحشی» به عنوان اولین اجرا از مجموعه «جان پنهان»، روز یکشنبه ۲۰ مهر در تماشاخانه هما روی صحنه رفت و با حضور زیبا خادم حقیقت کارشناس تئاتر و درخشنده ناظمی کارشناس روانشناسی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت.

هنریک ایبسن را به عنوان پدر درام مدرن می‌شناسند؛ نمایشنامه‌نویس مطرح نروژی که مخاطب را بسیار هنرمندانه و ظریف از دنیای خیال به واقعیت می‌برد و آینه‌ای از واقعیت جامعه مقابل روی او می‌گذارد. ایبسن «مرغابی وحشی» را سال ۱۸۸۴ نوشت؛ زمانی که جامعه او را طرد کرده بود اما نمی‌توانست نسبت به سرنوشت مردم نروژ بی‌تفاوت بماند. ایبسن معتقد بود مردم حقیقت را می‌دانند اما ترجیح می‌دهند در خواب و خیال باقی بمانند و در «مرغابی وحشی» هم دست روی همین مسئله مهم گذاشت.

سروناز نانکلی کارگردان این اثر، نمایشنامه‌خوانی «مرغابی وحشی» را در فضایی متفاوت روی صحنه برد و در بخش دوم، با دعوت از ۲ کارشناس امور نمایشی و روانشناسی، از ۲ منظر مختلف آن را تحلیل کرد. در این اجرا تمرکز روی این مسئله بود که چطور می‌توان «مرغابی وحشی» هنریک ایبسن را از منظر سفر قهرمانی سه شخصیت زن اصلی مورد بررسی قرار داد؛ با نگاهی به این نکته مهم که زنان نمایشنامه «مرغابی وحشی» در سه سطح مختلف از آگاهی قرار دارند و هریک به نحوی سفر قهرمانی را آغاز می‌کنند.

یکی از مهمترین شخصیت‌های زن این نمایشنامه، کاراکتر هدویگ است؛ دختربچه‌ای ظریف و آسیب‌پذیر با روحیه‌ای وفادار و عشق به خانواده که بین حقیقت و عشق درگیر کشمکش است. او سفر قهرمانی را درون خود آغاز می‌کند و نهایتا با پیوستن به مرغابی وحشی که نماد روح زخمی انسان است که در عمق آبها پنهان شده، قربانی حقیقت می‌شود.

گینا مادر هدویک به عنوان نماینده زن زمینی معرفی می‌شود؛ زنی که در رویارویی با حقیقت و خیال، به این سفر قهرمانی قدم می‌گذارد و نهایتا سکوت و پذیرش را انتخاب می‌کند چون به گمانش فقط با نادیده گرفتن واقعیت است که می‌تواند زندگی‌اش را حفظ کند که البته در پایان هم تنها می‌ماند.

و اما خانم سوربی که نقشی به نسبت فرعی در این نمایشنامه دارد، نماد قهرمانی است که آگاهی به دست آورده و سفر جدیدی آغاز کرده است. او رنج‌های زیادی کشیده و حالا به درکی جدید از خودش و دیگران رسیده است. او مانند سایر شخصیت‌ها که مدام میان خیال و واقعیت گرفتارند، درگیر این مسئله نیست و اتفاقا بین این ۲ توازن ایجاد می‌کند.

کاوش درون این شخصیت‌های زن نمایشنامه «مرغابی وحشی» که هریک نماینده انسان‌هایی عادی در جامعه امروز هستند، نگاهی جدید به این اثر هنری است. در رپرتوار «جان پنهان» قرار است نمایشنامه‌های دیگری از هنریک ایبسن از جمله «خانه عروسک»، «اشباح»، بانوی دریا»، «روسمرسهولم» و «هدا گابلر» هم از منظر سفر قهرمانی شخصیت‌ها مورد بررسی قرار بگیرند.

رپرتوار نمایشنامه‌خوانی «جان پنهان؛ کاوشی روانکاوانه از سفر قهرمانی در آثار ایبسن» با پژوهش و کارگردانی سروناز نانکلی از ۲۰ مهر تا ۲۵ آبان، روزهای یکشنبه ساعت ۱۹:۳۰ در تماشاخانه هما رو صحنه می‌روند.