بازدید رئیس دادگستری دامغان از کارخانه فروسیلیس پس از مرگ یک کارگر
سارا اسلامی- به گزارش نبض بازار، بازار خرید و فروش مو آن هم از نوع طبیعی، در سال‌های اخیر گسترش زیادی یافته است و حالا دیگر گردش مالی بالایی دارد.
پای خریداران و فروشندگان به فضای مجازی هم باز شده است؛ صفحات و کانال‌های زیادی را می‌توان در شبکه‌های اجتماعی، پیام‌رسان‌ها و سایت‌های انتشار آگهی یافت که موی زنان و حتی کودکان را خریداری می‌کنند؛ بعضی نیز تصاویری را از دسته‌های موی طبیعی، برای فروش به متقاضیان، به اشتراک می‌گذارند.
هدف؟ افزودن حجم و طول مو یا همان اکستنشن و ساخت کلاه‌گیس؛ حتی در بعضی تبلیغات، به ارسال مو برای مشتریان خارج از کشور نیز اشاره شده است.
گستردگی طیف قیمت‌ها در بازار خرید و فروش مو
اما خرید و فروش مو چگونه انجام می‌شود؟ افراد می‌توانند برای کوتاهی مو‌های خود به آرایشگاه‌هایی در شهر‌های مختلف مراجعه یا آن را با پست برای فعالان این حوزه ارسال کنند. البته، موی اصطلاحا قیچی نخورده (یعنی همان حالت نخست) ارزش بیشتری دارد. بعضی خریداران اصلا حالت دوم را نمی‌پذیرند.
آگهی‌هایی برای خرید مو از مردم
فعالان این بازار، دو نوع آگهی را در فضای مجازی منتشر می‌کنند؛ بعضی از آگهی‌ها برای خرید مو از مردم هستند و برخی برای فروش به متقاضیان.
پولی که بین آنها و فروشندگان مو‌های طبیعی رد و بدل می‌شود، نه ثابت است و نه حتی در یک محدوده.
علاوه بر سن فروشنده، مواردی، چون طول، حجم، سلامت (شامل موخوره و آسیب‌های شیمیایی)، رنگ‌نشده بودن و رنگ/نوع (مثلا زال یا قرمز/صاف یا فر بودن مو) در تعیین قیمت آن موثر هستند. همچنین بعضی خریداران، مو‌های حنا شده را نمی‌خرند یا قیمت کمتری برای آن می‌پردازند.
واسطه‌هایی که پورسانت می‌گیرند
تبلیغات مربوط به خرید و فروش مو، در اینستاگرام، تلگرام و پلتفرم‌هایی مانند دیوار و شیپور به وفور یافت می‌شوند؛ در حالی که طیف گسترده‌ای از قیمت‌ها را اعلام کرده‌اند. البته واسطه‌های زیادی نیز در این حوزه فعال هستند که دو سوی ماجرا را به یکدیگر معرفی می‌کنند و پورسانت می‌گیرند؛ به این معنا که افراد علاقه‌مند به فروش مو‌های خودرا به تامین‌کنندگان بازار و آرایشگاه‌ها وصل می‌کنند.
در این میان، برخی آگهی‌دهندگان مدعی هستند که بدون واسطه کار می‌کنند و بعضی دیگه وعده پرداخت پورسانت به واسطه‌ها و معرفی‌کنندگان را می‌دهند. همه این موارد، قیمت‌ها را در بازار خرید و فروش مو بسیار متنوع کرده است.
قیمت‌ها؛ از یک تا ۱۰۰ میلیون تومان
بررسی‌های نبض بازار نشان می‌دهد که در آگهی‌های دیوار و شیپور، هم قیمت‌های زیر یک میلیون تومان، دیده می‌شود، هم یک تا سه میلیون. قیمت‌های میانی ۲۰ تا ۵۰ میلیون را هم می‌توان یافت. حتی نرخ‌های ۷۰ تا ۱۰۰ میلیونی نیز در آگهی‌ها درج شده‌اند.
برخی آگهی‌ها قیمت ندارند و تعیین آن را به توافق واگذار کرده‌اند. بعضی نرخ‌ها هم عجیب هستند و به نظر نمی‌رسد واقعی باشند؛ برای مثال یک آگهی قیمت خرید مو را ۷۷۷،۷۷۷ درج کرده است.
موارد معدودی از آگهی‌ها حاوی نرخ‌های بالاتر از ۱۰۰ میلیون تومان هستند که ممکن است برای مو‌های خیلی خاص یا صرفا به منظور جلب توجه باشند و وادار کردن افراد به تماس باشند.
مو‌ها به صورت دسته‌ای یا کیلویی و در اندازه‌ها (طول) مختلف خرید و فروش می‌شوند. حداقل طول، ۴۵ تا ۵۰ سانت است. مو‌های بالای یک متر ارزش بیشتری دارند؛ به ویژه اگر بور، زال یا قرمز باشند، برخی مدل‌های فر و یا لَخت ابریشمی نیز «خاص» محسوب می‌شوند و قیمت بالاتری دارند.
برای مثال یک دسته موی ۴۰ تا ۶۰ سانتی‌متری ممکن است بسته به کیفیت آن بین ۵ تا ۳۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری شده باشد.
صفحات اینستاگرامی و کانال‌های تلگرامی فعال در حوزه خرید و فروش مو، معمولا قیمت‌ها را در آگهی‌ها درج نمی‌کنند، اما برخی از آنها، به نرخ‌هایی بین ۱۳ تا ۳۰ میلیون تومان اشاره کرده‌اند.
آنها شرایط خرید مو‌ها را نیز آورده‌اند؛ برای مثال نداشتن موخوره و حنا و ارسال عکس به صورت باز و بافته شده.
آگهی‌هایی برای فروش مو به متقاضیان
در این میان، برخی از آگهی نیز تصاویر و فیلم‌های جذابی را از مو‌های افراد بزرگسال و کودک، برای معرفی به متقاضیان خرد و عمده اکستنشن یا کلاه‌گیس منتشر کرده‌اند.
این تبلیغات نیز یا بدون قیمت هستند یا نرخ‌های متفاوتی دارند؛ از جمله ۱۰ میلیون تومان برای موی طبیعی ۵۰ سانت به بالا و پر حجم یا ۱۸ میلیون تومان برای پروتز موی بلوند و حالتدار.
رد پای فقر در خرید و فروش مو
با وجود گذشت حدود یک دهه از شکل‌گیری یا حداقل جلب توجه عموم مردم به بازار خرید و فروش مو، هنوز بحث‌هایی در مورد آن وجود دارد؛ هر چند ممکن است قبح گذشته را نداشته باشد. در واقع، آشکار است که این اقدام منع قانونی ندارد، اما صحبت در مورد آن، از همان ابتدا، با مساله فقر یا حداقل نیاز مالی کسانی که مو‌های طبیعی خود را می‌فروشند، گره خورده است. رسانه‌ها نیز در سال‌های اخیر، در گفت‌و‌گو با چنین افرادی، به انگیزه‌هایی، چون تامین هزینه‌های زندگی یا تحصیل اشاره کرده‌اند.
فعالان این بازار، برای زدودن همین تصویر، در سال‌های اخیر تلاش کرده‌اند، به ویژه در توضیحات (کپشن) پست‌های اینستاگرامی خود، ذهن مخاطبان را به سمت انگیزه‌های دیگری ببرند؛ از چالش‌های نگهداری از موی بلند در فصل گرما گرفته، تا نیاز به تنوع یا کمبود وقت به دلیل درگیری با درس و کنکور.
با وجود این، مساله نیاز مالی در تصمیم افراد برای فروش موری طبیعی خود همچنان مورد توجه است.
ابهام در مورد رضایت کودکان برای فروش مو‌های طبیعی
یک نکته مهم‌تر هم البته در این میان وجود دارد؛ تبلیغات مربوط به خرید و فروش مو، کودکان و نوجوانان را نیز به عنوان فروشنده معرفی می‌کنند. حتی آگهی‌دهندگان تاکید دارند که برای موی آنها، مبلغ بیشتری را می‌پردازند. به ویژه برخی صفحات اینستاگرامی، ویدئو‌های تبلیغی یا اعلام رضایت را با حضور کودکان تهیه و منتشر کرده‌اند.
این در حالی است که حتی اگر بزرگسالان، در نهایت، با هر انگیزه‌ای حتی نیاز مالی، «راضی» به فروش موی خود شده باشند، مشخص نیست تا چه حد می‌توان چنین اطمینانی را در مورد کودکان داشت. در نتیجه، بحث‌های اخلاقی‌ای در مورد فروش موی افراد زیر ۱۸ سال وجود دارد.
این موضوع منحصر به ایران هم نیست. گزارش‌هایی در مورد خرید و فروش موی کودکان، با انگیزه‌های ناشی از فقر، در کشور‌هایی مانند افغانستان و سوریه نیز در رسانه‌های خارجی منتشر شده است.
مطالعه گزارش گردش مالی عجیب در بازار طلسم و جادو پیشنهاد می‌شود.
دیدگاهتان را بنویسید