در سال ۱۴۰۴ نیز همزمان با نوسانات نرخ ارز، سیاستهای اقتصادی دولت و روند ساخت و ساز، قیمت تیرآهن روز به عنوان شاخصی مهم برای سازندگان و فعالان بازار مسکن مطرح شد. در چنین شرایطی، تحلیل دقیق این عوامل و آگاهی از روند آتی بازار، برای سازندگان و سرمایهگذاران، امری ضروری است تا بتوانند بودجه خود را به درستی مدیریت کرده و از نوسانات احتمالی و ناگهانی بازار متضرر نشوند. در این گزارش تحلیلی که با بررسی تغییرات اخیر بازار توسط کارشناسان تیم مدیران آهن زاینده رود تهیه شده است، چشمانداز نسبتا دقیقی از قیمت تیرآهن در پاییز و زمستان ۱۴۰۴ و تأثیر آن بر هزینه ساخت و ساز و مسکن ارائه شده است. همراه ما باشید.
قیمت روز تیرآهن و تغییرات آن در پاییز ۱۴۰۴
داده های به دست آمده از تحلیل بازار فولاد در هفتههای اخیر (شهریور ۱۴۰۴) نشان می دهد در بازار، وضعیت نیمه ثابت بوده است. به این معنا که برخی از سایزها افزایش قیمت داشتهاند و برخی بدون تغییر ماندهاند. این شرایط می تواند به فعالان بازار این سیگنال را بدهد که پاییز سال جاری، دورهای پرنوسان اما بدون شوکهای ناگهانی خواهد بود.
تغییرات قیمت تیرآهن طی هفتههای اخیر
در هفتههای پایانی شهریورماه ۱۴۰۴، تیرآهنهای سایز ۱۴ تا ۲۴ با نوسان قیمت معامله شدند. گزارشهای منتشر شده از این نوسانات در سایت های فولادی معتبر نشان می دهد که در تاریخهای ۲۴ تا ۲۶ شهریور ۱۴۰۴، قیمت تیرآهن ذوبآهن اصفهان در سایز ۲۴، رشد حدود ۱ تا ۲ درصدی داشته است، در حالی که برخی سایزهای سبک تر مانند ۱۴ و ۱۶ عمدتاً قیمتشان ثابت بوده است؛ که می توان گفت این اختلاف قیمت ها به میزان متفاوت موجودی انبارها و سطح تقاضای منطقهای باز میگردد.
به طور کلی، بازار آهن در این مقطع «بیرمق» توصیف شد؛ یعنی حجم معاملات پایینتر از میانگین بوده و تغییرات قیمتی بیشتر در قالب اصلاحات کوتاه مدت اتفاق افتاده است.
عوامل اصلی افزایش یا کاهش قیمت روز
دو عامل اصلی بیش از بقیه بر قیمت تیرآهن روز اثرگذار بوده است:
- ثبات نسبی نرخ دلار در هفته های پایانی شهریور که مانع از جهش های ناگهانی قیمت شد
- میزان عرضه ی کارخانهها و میزان موجودی انبارها که هر دو منجر به تفاوت قیمت اعلام شده برای این محصول در بنگاه های مختلف تهران، اصفهان و مشهد شد.
در کنار این عوامل، هزینه حمل و نقل نیز نقش مهمی در تفاوت قیمت تیرآهن در شهرهای مختلف داشت؛ موضوعی که در ادامه به تفصیل آن را بررسی خواهیم کرد.
پیش بینی قیمت تیرآهن در زمستان ۱۴۰۴
با توجه به وضعیت فعلی بازار و با در نظر گرفتن فاکتورهای کلان اقتصادی، پیش بینیها برای زمستان ۱۴۰۴ نشان از بازار محتاط و بعضا فرسایشی دارد. کارشناسان معتقدند در صورت ثبات نرخ ارز و عدم شوک سیاسی یا اقتصادی، قیمت تیرآهن به صورت تدریجی رشد خواهد کرد، نه به صورت جهشی. این امر برای سازندگان به معنای لزوم مدیریت بودجه در بازه های زمانی کوتاه تر است.
پیشبینی کارشناسان بازار فولاد
کارشناسان بازار فولاد بر این باورند که زمستان ۱۴۰۴ به دلیل افزایش مصرف انرژی و کاهش عرضه برخی کارخانه ها، فشار قیمتی بر محصولات فولادی از جمله تیرآهن بیشتر خواهد شد. با توجه به تجربه سال های گذشته که در ماه های دی و بهمن شاهد افزایش تدریجی قیمت تیرآهن بودیم. بنابراین پیشبینی قیمت تیرآهن پاییز ۱۴۰۴ و ابتدای فصل زمستان، حاکی از روندی صعودی اما کنترل شده است.
سناریوهای احتمالی با توجه به نرخ ارز و سیاست های دولت
همانطور که می دانید، با توجه به نوسانات نرخ دلار و سیاست های حمایتی یا محدودکننده، امکان دارد قیمت ها افزایش یابند، کاهش پیدا کنند یا در یک بازه نسبتاً ثابت باقی بمانند. در نظر گرفتن سناریوهایی که در چنین شرایط احتمال به وقوع پیوستنشان بیشتر است، برای فعالان بازار یک ضرورت است؛ چرا که از این طریق می توانند برنامه ریزی دقیق تری برای خرید و بودجه بندی پروژه های خود داشته باشند.
- سناریوی اول (ثبات نسبی ارز): در صورت ثابت ماندن نرخ دلار در محدوده ی فعلی، برای تیرآهن تا پایان زمستان رشد ۵ تا ۱۰ درصدی پیش بینی می شود.
- سناریوی دوم (افزایش نرخ ارز): در صورت افزایش ناگهانی نرخ ارز، تأثیر قیمت دلار بر قیمت تیرآهن بسیار سریع خواهد بود و میتواند رشد بیش از ۱۵ درصدی را رقم بزند.
- سناریوی سوم (کنترل دولتی): اگر دولت سیاست هایی مانند عرضه گسترده در بورس کالا یا کاهش تعرفه های وارداتی را اتخاذ نماید، احتمال ثبات یا حتی کاهش مقطعی قیمت نیز وجود دارد.
تأثیر قیمت تیرآهن بر هزینه ساخت مسکن
هزینه ساخت مسکن به شدت تحت تأثیر تغییرات قیمت مصالح فولادی است. تیرآهن به عنوان یکی از اصلیترین اجزای اسکلت فلزی ساختمان، سهم قابل توجهی در هزینه تمام شده هر متر مربع از آن ساختمان را دارد. از این رو، تغییرات قیمت تیرآهن مستقیما بر هزینه ساخت و در نهایت قیمت فروش مسکن اثر میگذارد.
سهم تیرآهن در هر متر مربع ساختمان
طبق برآوردهای مهندسان سازه، سهم مصالح فولادی در هزینه ساخت مسکن بین ۳۰ تا ۴۰ درصد است که بخش عمده آن به تیرآهن و میلگرد اختصاص دارد. این یعنی افزایش ۱۰ درصدی قیمت تیرآهن میتواند هزینه ساخت و ساز هر متر مربع از یک ساختمان را بین ۳ تا ۵ درصد افزایش دهد.
مقایسه هزینه ساخت در سال گذشته و امسال
در مقایسه با سال ۱۴۰۳، هزینه ساخت مسکن در سال ۱۴۰۴ به طور متوسط بین ۲۰ تا ۲۵ درصد افزایش یافته است. بخش عمده این افزایش هزینه ها ناشی از رشد قیمت تیرآهن روز و میلگرد، افزایش هزینه حمل و نقل مصالح و نوسانات نرخ ارز بوده است. علاوه بر این، افزایش دستمزد نیروی کار و تورم عمومی نیز فشار مضاعفی بر هزینه تمام شده پروژه ها وارد کرده است. این تغییرات باعث شده سهم تیرآهن و دیگر مصالح فولادی در هزینه ساخت هر متر مربع از یک ساختمان، افزایش یابد و به طور مستقیم، تأثیر قیمت تیرآهن بر ارزش ملک مترمربعی به وضوح احساس شود. به همین دلیل، سازندگان در اغلب پروژه ها ناگزیرند این افزایش هزینه ها را به خریداران منتقل کنند، که خود باعث افزایش قیمت نهایی واحدهای مسکونی و تغییر نسبت عرضه و تقاضا در بازار مسکن شده است.
نقش نرخ ارز و تورم در نوسان قیمت تیرآهن
قیمت تیرآهن در ایران به شدت وابسته به متغیرهای کلان اقتصادی است. نرخ ارز و نرخ تورم، دو شاخص کلیدی هستند که در تمام دوره ها اثر مستقیمی بر بازار فولاد داشته اند. بررسی ها نشان میدهد که در پاییز ۱۴۰۴ نیز این دو مولفه می توانند تعیینکننده قیمت تیرآهن در بازار فولاد باشند.
تأثیر مستقیم دلار بر قیمت محصولات فولادی
تأثیر قیمت دلار بر قیمت تیرآهن بسیار سریع و مشهود است. از آنجا که بخش قابل توجهی از مواد اولیه و حتی بخشی از معاملات فولادی وابسته به دلار است، کوچک ترین تغییر در نرخ ارز می تواند بازار تیرآهن را تحت تأثیر قرار دهد. در هفته های آخر شهریور، آرامش نسبی بازار تا حد زیادی ناشی از ثبات قیمت دلار بود، به طوری که این ثبات مانع از جهش ناگهانی قیمت ها شد و شرایطی مناسب برای مدیریت خرید و برنامه ریزی پروژه های ساختمانی ایجاد کرد.
رابطه تورم و افزایش هزینه مصالح ساختمانی
تأثیر نرخ تورم بر بازار مسکن و به تبع آن بر مصالح ساختمانی روشن است. افزایش تورم عمومی از یک سو هزینه ی نهاده های تولید، یعنی انرژی، حمل و نقل و دستمزد را بالا می برد و از سوی دیگر منجر به افزایش قیمت مصالح ساختمانی از جمله تیرآهن می شود. این روند در نیمه دوم سال ۱۴۰۴ نیز ادامه دار خواهد بود.
روند عرضه و تقاضای بازار مسکن و ارتباط آن با قیمت آهن آلات
بازار تیرآهن همواره تحت تأثیر مستقیم میزان ساخت و ساز و پروژه های عمرانی قرار دارد. از ابتدای سال ۱۴۰۴ تاکنون نیز این رابطه به خوبی مشهود است؛ هر چه روند عرضه و تقاضای ساخت و ساز تغییر می کند، بازار تیرآهن نیز متأثر از آن خواهد بود و این به طور مستقیم بر قیمت تیرآهن اثر میگذارد. به عنوان مثال، در صورت رونق گرفتن ساخت و ساز و افزایش تقاضا، قیمت آهن آلات نیز با شیب بیشتری افزایش خواهد یافت. بالعکس، در شرایط رکود، کاهش تقاضا می تواند به ثبات یا حتی افت جزئی قیمت ها منجر شود.
رکود یا رونق ساخت و ساز در سال ۱۴۰۴
طبق گزارشات به دست آمده از منابع معتبر در نیمه اول سال ۱۴۰۴، بازار مسکن با رکود نسبی مواجه بود و حجم معاملات و ساخت و ساز کاهش داشت. با این حال، با آغاز پروژه های جدید دولتی و افزایش صدور پروانه های ساختمانی در پاییز و زمستان، پیش بینی می شود که روند ساخت و ساز کمی رونق بگیرد. این حرکت جدید در بازار ساخت و ساز باعث افزایش تقاضا برای مصالح فولادی به ویژه تیرآهن خواهد شد.
پیش بینی شروع پروژه های عمرانی و تأثیر آن ها بر قیمت
با توجه به آنچه پیش تر ذکر شد، پیشبینی بازار مسکن زمستان ۱۴۰۴ با شروع پروژه های عمرانی جدید، به این ترتیب خواهد بود که افزایش تقاضا برای اجرای این پروژه ها، باعث رشد مقطعی قیمت تیرآهن در زمستان خواهد شد.
تأثیر قیمت مواد اولیه و هزینه حمل و نقل بر بازار تیرآهن
علاوه بر نرخ ارز و سیاست های کلان اقتصادی، قیمت مواد اولیه و هزینه حمل و نقل نیز نقش تعیینکننده ای در بازار تیرآهن دارند. از قیمت سنگ آهن گرفته تا هزینه حمل کالا بین کارخانه ها و شهرها، همگی مستقیماً بر قیمت نهایی مقاطع اثر میگذارند.
نقش قیمت سنگ آهن و ضایعات در بازار داخلی
بر اساس داده های موجود برای شهریور ماه ۱۴۰۴، افزایش قیمت ضایعات آهن و چدن در بازار داخلی ایران به طور مستقیم بر هزینه تولید تیرآهن تأثیر گذاشته است. به عنوان مثال، قیمت آهن سوپر ویژه خرده بار به ۱۷,۹۴۴ تومان و عمده بار به ۲۰,۲۷۸ تومان رسید و سایر درجات آهن نیز به طور مشابه رشد داشته اند. این افزایش هزینه مواد اولیه، نیز بر قیمت تیرآهن تاثیر گذاشته و به وضوح مشاهده می شود؛ به طوری که بعضا تیرآهن ۱۴ ذوب آهن بین ۴۰,۷۰۰ تا ۶۸,۰۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم معامله شد. تحلیل این داده ها نشان می دهد که رشد قیمت جهانی سنگ آهن و ضایعات فولادی مستقیماً هزینه تولید تیرآهن را افزایش داده و این روند اثر قابل توجهی بر قیمت نهایی محصول در بازار داخلی دارد.
اثر هزینه حمل و نقل بر قیمت تمام شده
هزینه حمل و نقل مصالح از کارخانه به انبارها یا از انبارها به محل پروژه های ساختمانی، بخشی قابل از قیمت نهایی را تشکیل می دهد. همچنین افزایش قیمت سوخت و کرایه های حمل، به طور مستقیم قیمت تمام شده تیرآهن را برای مصرفکننده نهایی بالا می برد.
به علاوه، هزینه حمل یکی از دلایل مهم اختلاف قیمت در شهرهای مختلف است. افزایش قیمت سوخت یا کمبود ناوگان حمل نیز می تواند هزینه تمام شده تیرآهن را بالا ببرد و موجب تفاوت قابل توجه قیمتها در بازارهای محلی شود. این دو عامل در کنار یکدیگر، می توانند نوسان بازار را تشدید کرده و مدیریت بودجه برای سازندگان را دشوارتر کنند.
بررسی تفاوت قیمت تیرآهن در شهرهای مختلف ایران
یکی از نکات جالب بازار تیرآهن در ایران، تفاوت قیمت آن در شهرهای مختلف کشور است. این اختلاف می تواند ناشی از فاصله تا کارخانه، هزینه حمل و نقل و میزان تقاضای محلی باشد. از مقایسه قیمت تیرآهن شهرهای مختلف ایران به ویژه کلان شهر ها از جمله تهران، اصفهان و مشهد، نتایج قابل توجهی حاصل شده است که در ادامه عنوان کرده ایم.
بررسی قیمت تیرآهن در تهران: در شهر تهران به عنوان پایتخت ایران، با حجم بالای پروژه های عمرانی و ساختمانی، تقاضای زیادی برای تیرآهن وجود دارد. این تقاضا، همراه با هزینه های بالای حمل و نقل از سایر شهرها، باعث افزایش قیمت تیرآهن در تهران می شود. علاوه بر این، وجود واسطه ها و دلال ها در بازار تهران، می تواند منجر به افزایش قیمت نهایی تیرآهن برای مصرفکنندگان شود.
بررسی قیمت تیرآهن در اصفهان: در اصفهان، با وجود کارخانه ذوب آهن اصفهان، یکی از بزرگ ترین تولیدکنندگان تیرآهن در ایران، قیمت تیرآهن معمولاً نسبت به تهران مناسب تر است. با این حال، در بنگاه های تهران، تیرآهن اصفهان اغلب با قیمتی نزدیک به سایر برندها عرضه می شود. این اختلاف قیمت ها به عواملی مانند میزان عرضه و تقاضا و موجودی انبارها بستگی دارد.
بررسی قیمت تیرآهن در مشهد: در مشهد، به عنوان یکی از مراکز صنعتی شرق کشور، تقاضای قابل توجهی برای تیرآهن وجود دارد. قیمت تیرآهن در این منابع قیمت گذاری این شهر، به ویژه تیرآهن های تولیدی ذوب آهن اصفهان، مرتبا به روزرسانی می شود. این نوسانات قیمتی در مشهد، تحت تأثیر عواملی مانند هزینه حمل و نقل، تقاضای محلی و موجودی انبارها قرار دارد.
دلیل اختلاف قیمتها بین شهرها
در نهایت می توان گفت تفاوت قیمت تیرآهن در شهرهای مختلف ایران، ناشی از سه عامل کلیدی است که عبارتند از:
- هزینه حمل و نقل از کارخانه به مقصد
- میزان عرضه و موجودی انبارهای محلی
- سطح تقاضای منطقه ای و رونق یا رکود صنعت ساخت و ساز
توصیه هایی برای سازندگان و خریداران مسکن در شرایط افزایش قیمت تیرآهن
در شرایط فعلی بازار و با توجه به اینکه ممکن است با افزایش قیمت تیرآهن مواجه شویم، بازار ساخت و ساز با چالش هایی مواجه می شود و سازندگان و خریداران مسکن باید با دقت و انعطاف کافی، تصمیمات خود را اتخاذ کنند تا تاثیر نوسانات قیمتی بر پروژه ها و هزینه های ساخت را به حداقل برسانند. بنابراین به سازندگان و خریداران مسکن توصیه می شود این موارد را مد نظر داشته باشند.
- برنامه ریزی و خرید مرحله ای مصالح بر اساس قیمت تیرآهن روز
- استعلام قیمت از چند تأمینکننده معتبر برای انتخاب بهینه ترین قیمت
- زمان بندی خرید مصالح در دوره های ثبات نرخ ارز و بازار آرام
- مدیریت بودجه ساخت و ساز و پیش بینی هزینه های احتمالی ناشی از نوسان قیمت
- استفاده از جایگزین های اقتصادی و بهینه سازی مصرف تیرآهن در پروژه ها
- پیگیری اخبار و تحلیل های بازار برای پیش بینی روند قیمت تیرآهن در کوتاه مدت و میان مدت
بهترین زمان خرید مصالح در پاییز و زمستان
کارشناسان توصیه میکنند بهترین زمان خرید مصالح در شرایط فعلی، دوره هایی است که نرخ ارز ثبات نسبی دارد. به ویژه در پاییز ۱۴۰۴ که بازار آهن هنوز به اوج تقاضای زمستان نرسیده است، خریدهای تدریجی می تواند به مدیریت هزینه کمک کند.
مدیریت بودجه ساخت و ساز در شرایط نوسان قیمت
سازندگان باید بودجه ساخت و ساز را بر اساس روند عرضه و تقاضای ساخت و ساز و پیش بینی بازار تنظیم کنند. قراردادهای کوتاه مدت با تأمینکنندگان، استعلام روزانه قیمت تیرآهن روز و تقسیم خریدها در چند مرحله، بهترین راهکار برای کاهش ریسک است.
جمع بندی
بررسی داده های هفته های آخر شهریور ۱۴۰۴ و تحلیل کارشناسان نشان می دهد که بازار تیرآهن در پاییز و زمستان امسال با نوساناتی ملایم، اما رو به بالا مواجه خواهد بود. عوامل اصلی این روند شامل نرخ ارز، تورم، هزینه حمل و نقل و میزان تقاضای ناشی از رونق پروژه های عمرانی است. برای سازندگان و خریداران، توجه به قیمت روز تیرآهن و مدیریت هوشمندانه بودجه می تواند نقش تعیینکنندهای در موفقیت پروژه های ساختمانی داشته باشد.
چرا قیمت تیرآهن سایز ۲۴ بیشتر از سایزهای سبکتر افزایش داشته؟ مگه همهشون از یه جنس نیستن؟
سؤال خوبی مطرح کردید! تفاوت در میزان تقاضا و موجودی انبارها باعث این اختلاف شده. سایز ۲۴ معمولاً در پروژههای بزرگتر و صنعتی استفاده میشه، و چون تقاضای منطقهای برایش بیشتر بوده، رشد قیمتش محسوستر بوده. در مقابل، سایزهای سبکتر مثل ۱۴ و ۱۶ در این دوره تقاضای کمتری داشتن و قیمتشون ثابت مونده.