ایران با کشف لایه‌های جدید نفت و گاز در میدان پازن، امضای قرارداد توسعه میدان مدار و آغاز عملیات اجرایی در پارس شمالی، گام‌های بلندی در بازنویسی نقشه انرژی خود برداشته است. این تحولات خاموش اما کلیدی می‌توانند جایگاه ایران را در بازار انرژی منطقه و جهان تقویت کنند.

با شروع فصل سرد و چالش ناترازی گاز، وزارت نفت از مهرماه ۱۴۰۴ تعرفه‌های جدید گاز خانگی را بر اساس مصرف ۵ سال گذشته هر شهر اعمال کرد. این طرح با تقسیم‌بندی مشترکان به چهار پله، ضمن تشویق به مصرف بهینه، به دنبال بهبود تأمین سوخت در زمستان است.

عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز با تأکید بر ضرورت توسعه میادین مشترک نفت و گاز، قراردادهای آی‌پی‌سی (IPC) را راهکاری کلیدی برای جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی و افزایش تولید دانست. در حالی که کشورهای همسایه با برداشت بیشتر از این میادین، منابع ایران را به خطر می‌اندازند، کمبود سرمایه و فناوری، توسعه این میادین را با چالش مواجه کرده است.

طرح جایگزینی انتقال آب از زیاران به تهران با پیشرفت چشمگیر به مراحل پایانی خود نزدیک شده است. با اتمام لوله‌گذاری و شروع تست شیرهای اطمینان، این پروژه تا پایان هفته به بهره‌برداری کامل می‌رسد و ۵۰۰۰ لیتر در ثانیه به ظرفیت آبرسانی تهران اضافه خواهد کرد. اما آیا این طرح می‌تواند چالش کم‌آبی پایتخت را در نبود بارندگی‌های کافی برطرف کند؟

با شروع پاییز ۱۴۰۴، ایران در ششمین سال متوالی خشکسالی گرفتار شده و کاهش ۵۹ درصدی بارش‌ها نسبت به میانگین درازمدت، زنگ خطر بحران آب را به صدا درآورده است. مدیر پژوهشکده منابع آب هشدار داد که این شرایط دست‌کم تا پایان پاییز ادامه خواهد داشت و مدیریت مصرف آب بیش از پیش ضروری است.

وزارت نیرو با اجرای برنامه بارورسازی ابرها در راستای برنامه هفتم توسعه، تلاش می‌کند کمبود بارش‌ها را جبران کند. این طرح که با هدف افزایش تاب‌آوری در برابر خشکسالی و تقویت منابع آبی از جمله دریاچه ارومیه دنبال می‌شود، نیازمند ۱۲ پایگاه تخصصی، ۵ هواپیما و ۷۵۰۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری است. در این میان، بارورسازی ابرها به‌عنوان روشی مقرون‌به‌صرفه و بدون اثرات زیست‌محیطی، امیدی برای مدیریت بحران آب در ایران ایجاد کرده است.

عضو هیئت رئیسه کمیسیون انرژی مجلس از بررسی اصلاح قیمت بنزین در لایحه بودجه ۱۴۰۵ خبر داد. در حالی که ناترازی تولید و مصرف بنزین فشار سنگینی بر اقتصاد کشور وارد کرده، دولت و مجلس در حال تدوین طرح‌هایی برای کاهش شکاف قیمتی و مدیریت یارانه‌های سوخت هستند.

طبق آمارهای گمرک، سال گذشته حدود ۱ میلیارد دلار صادرات برای ردیف تعرفه سایر روغنهای سبک ثبت شده است.

در پی هشدارهای نگران‌کننده درباره تبدیل بحران آب به ورشکستگی آبی، ایران با اجرای توافقات جدید و اقدامات فوری برای تغییر الگوی مصرف آب، در تلاش است تا از تبعات اقتصادی و اجتماعی خشکسالی پنج‌ساله بکاهد. این اقدامات در حالی آغاز شده که منابع آبی کشور به‌ویژه در تهران به مرز بحرانی رسیده است.

تهرانی‌ها با مشارکت گسترده در مدیریت مصرف آب، در نیمه نخست سال جاری سرانه مصرف خانوارهای پایتخت را از ماهانه ۱۶ هزار لیتر به ۱۴,۵۰۰ لیتر کاهش دادند و با اجرای طرح‌های فنی، ۶۵ میلیون مترمکعب از مصرف و تولید آب کاستند. این دستاورد در حالی رقم خورد که پایتخت همچنان با چالش کمبود مطلق آب و تهدید خشکسالی مواجه است.

با فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های قطعنامه ۲۲۳۱، هادی موسوی، کارشناس پتروشیمی، هشدار داد که ریسک همکاری برای خریداران خارجی افزایش یافته و دولت باید با اعطای اختیار قیمت‌گذاری به پتروشیمی‌ها، از فشار ناشی از اختلاف نرخ ارز دولتی و آزاد بکاهد.

درآمدهای نفتی جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۲۴ با یک‌میلیارد دلار افزایش نسبت به سال گذشته، به مرز ۴۳ میلیارد دلار رسیده است. این رشد، که در بحبوحه تداوم تحریم‌های بین‌المللی به دست آمده، قدرت بالای ایران در مدیریت صادرات نفت و بازیابی از دوران اوج فشار اقتصادی را به نمایش می‌گذارد.